Phytophthora citrophthora
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Phytophthora citrophthora |
| Nazwa systematyczna | |
| Phytophthora citrophthora (R.E. Sm. & E.H. Sm.) Leonian Am. J. Bot. 12: 445 (1925) | |
Phytophthora citrophthora (R.E. Sm. & E.H. Sm.) Leonian – gatunek organizmów należący do grzybopodobnych lęgniowców[1]. U licznych gatunków roślin wywołuje chorobę zwaną fytoftorozą[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phytophthora, Peronosporaceae, Peronosporales, Peronosporidae, Peronosporea, Incertae sedis, Oomycota, Chromista[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1906 r. R.E. Smith i E.H. Smith nadając mu nazwę Pythiacystis citrophthora. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Leon Hatchig Leonian w 1925 r.[1]
Morfologia i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Strzępki gładkie, rozgałęzione, o szerokości do 3–8 μm, czasami z niewielkimi zgrubieniami. Sporangiofory proste, rozgałęzione sympodialnie lub nieregularnie. Zarodnie pływkowe o kształcie kulistym, jajowatym, cytrynowatym lub odwrotnie gruszkowatym i wymiarach 33–63 × 27–60 μm[3]. Brodawki szczytowe (papillate) dobrze widoczne. Mają średnicę do 4 µm i opadają z szypułką o długości 10-12 µm[4]. Zwykle jest jedna, ale czasami dwie lub nawet kilka brodawek. Struktury płciowe nie są tworzone[3]. Chlamydospory nie są tworzone, lub są nieliczne[4].
Na pożywce PDA tworzy się zwarta kultura, tzw. typ róży lub gwiazdy. Brak strzępek powietrznych. Kolonia rozwija się w temperaturze od 5 °C do 33 °C. Temperatura optymalna 24–28 °C[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie Phytophthora citrophthora na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[5]. W Polsce wyizolowany został w 2004 roku na pędach bzu czarnego i Podocarpus alpinus[6].
Jest organizmem pasożytniczym rozprzestrzeniającym się w glebie. Występuje w niej do głębokości 1 m lub większej. Rozbryzgi deszczu przenoszą go z gleby na nisko wiszące owoce i liście. Występuje również przez w zbiornikach i kanałach irygacyjnych zaopatrujących uprawy w wodę. Może się przenosić przez sadzonki i na owocach. Jego żywicielami są liczne gatunki drzew, krzewów i roślin zielnych: cytryna zwyczajna, rośliny należące do rodzin klonowate, toinowate, dyniowate, orzechowate, wawrzynowate, bobowate, sosnowate, różowate, rutowate, psiankowate, zatwarowate i wiązowate. Po inokulacji rozwija się również na roślinach należących do rodzin bukowate, mirtowate i oliwkowate[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek o dużym znaczeniu w leśnictwie, u licznych gatunków drzew powoduje bowiem fytoftorozę drzew[3]. Atakuje także wiele roślin uprawnych powodując brunatną zgniliznę owoców, zarazę liści i pędów, gumozę pnia, zgniliznę kołnierzyków i korzeni cytrusów, rak drzew owocowych i zgniliznę owoców: jabłoni, gruszy, brzoskwini, orzecha włoskiego, smaczliwki, śliwy i innych drzew owocowych z rodziny różowatych. Wyrządza duże szkody w szkółkach, w tym w szkółkach drzew iglastych, cytrusów, pomidorów[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-27].
- ↑ Phytophthora Diseases [online] [dostęp 2017-05-14].
- ↑ a b c d Leszek B. Orlikowski, Tomasz Oszaka (red.), Fytoftorozy w szkółkach i drzewostanach leśnych. Klucz do oznaczania Phytophthora, Warszawa 2009.
- ↑ a b c d Phytophthora citrophthora [online], Mycobank [dostęp 2022-04-27].
- ↑ Rozprzestrzenienie Phytophthora citrophthora na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-27].
- ↑ Leszek B. Orlikowski, Magdalena Ptaszek, Phytophthora cryptogea and P. citrophthora; new pathogens of Forsythia interemedian polish ornamental hardy nursery stoks, „Journal of Plant Protection Research”, 48 (4), 2008 [dostęp 2022-04-27].